İstanbul Sözleşmesi
İstanbul Sözleşmesi kadına yönelik şiddet eylemlerini önlemek ve kadınları her türlü şiddetten korumak amacı ile yürürlüğe konulmuş uluslararası bir sözleşmedir. Sözleşmeye İstanbul Sözleşmesi denilmesinin nedeni 11 Mayıs 2011’de İstanbul’da imzalanmış olmasıdır.
Türkiye’nin de içlerinde bulunduğu Avrupa Konseyi üyesi olan 20 ülke tarafından imzalanan sözleşme 1 Ağustos 2014 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Kadınlara, kız ve erkek çocuklarına karşı uygulanan ev içi ve toplumsal şiddeti önlemeye ve ortadan kaldırmaya yönelik bu sözleşme ile kadına karşı şiddetle mücadele için çeşitli standartlar getirilmiştir ve devletleri hukuki olarak bağlayan ilk sözleşmedir.
Tüm olumlu yönlerine rağmen İstanbul Sözleşmesi’ne karşı çıkan bir topluluk bulunmaktadır. Bu grup toplumsal cinsiyet ifadesinin LGBT propagandası olduğunu, sözleşmenin aile yapısına zarar verdiğini, kadın cinayetlerini engellemediğini aksine artırdığını savunmaktadır.
İstanbul Sözleşmesi’nin kaldırılmasını isteyen kesim toplumsal cinsiyet eşitliğini kabul etmeyen, kadını ikinci planda görerek küçümseyen, iş hayatına atılan kadınların işsizlikte artış sağladığını düşünen, erkek egemen bir toplum yaratmaya çalışan bir gruptur. Ancak muhafazakar kesimde yer alan kadın dernekleri de dahil olmak üzere halkın büyük bir kısmı bu sözleşmenin iptalini kabul etmemektedir.
İstanbul Sözleşmesi Kapsamında Bulunan Suçlar
İstanbul Sözleşmesi kadına karşı işlenen suç ve olumsuz davranışlara karşı devletlerin hukuki yaptırım uygulamasını, koruyucu tedbirler almasını ve çeşitli cezalar vermesini zorunlu tutar. Bu davranışları sergileyen kişi mağdurun eşi, aile fertlerinden herhangi biri ya da hiç tanımadığı biri dahi olsa gizli kalmamasını ve bu tür şiddet olaylarına tolerans gösterilmemesini hedeflemektedir.
İstanbul Sözleşmesi ile ele alınan suçlar şunlardır;
- Fiziksel, cinsel, psikolojik ya da ekonomik olarak uygulanan ev içi şiddet
- Cinsel taciz
- Tecavüz ve diğer cinsel şiddetler
- Taciz takipleri
- Zorla evlendirme
- Kürtaj ya da kısırlaştırmaya zorlama
- Kadın sünneti
İstanbul Sözleşmesinin Temel İlkeleri
Sözleşmenin 4 temel ilkesi bulunmaktadır, bunlar;
- Ev içi ve kamusal alanda kadın yönelik her türlü şiddetin önlenmesi
- Şiddet mağdurlarının erkekler de dahil olmak üzere korunması
- Suçların soruşturulup araştırılarak suçluların cezalandırılması
- Şiddete karşı mücadelede tüm birimlerin eş zamanlı ve işbirliği içerisinde çalışmasıdır.